WCDMA Sistemi İşlem Süreci
Daha önce CDMA mantığını anlamışsak, şimdi bir adım ileri gidip WCDMA sisteminin nasıl çalıştığını işlem adımlarıyla birlikte netleştirmemiz gerekiyor. WCDMA, geniş bantlı bir CDMA teknolojisidir ve bu sistemde her şey kullanıcıdan baz istasyonuna kadar belirli aşamalarda işlenir. Senin için burada bu süreci adım adım sade şekilde açıklayacağım ki gözünde canlandırman kolay olsun.
Veri Aktarım Süreci
İlk adımda kullanıcının konuşma sesi ya da verisi dijital hale getirilir. Bu dijital veri sonra aşağıdaki işlemlerden geçer:
- Kanal Kodlama: Hataları düzeltmek için veri üzerine hata düzeltme kodları eklenir. Bu sayede veri iletiminde bozulma olsa bile alıcı doğru veriyi çözebilir.
- Veri İnterleaving: Kodlanmış veri karıştırılır. Bu adım, veri kaybı durumunda tüm verinin değil, sadece küçük parçaların etkilenmesini sağlar.
- Spreading (Yayma): Veri, kullanıcıya özel bir kodla yayılır. Bu kod genellikle bir PN (Pseudo Noise) kodudur. Kodun amacı, veriyi geniş bantta yaymak ve aynı zamanda kullanıcıyı tanımlamaktır. Daha önce PN kodunun handover, kullanıcı tanıma gibi işlerde nasıl kullanıldığını anlatmıştım, burada da aynı görevde.
- Scrambling: Yayılmış veri, hücreye özel bir scrambling koduyla karıştırılır. Bu kod, hücreler arası karışmayı önler.
Radyo Frekansı Üzerinden Gönderim
Bu aşamadan sonra sinyal, modüle edilip radyo frekansı taşıyıcısına bindirilir. Artık fiziksel ortama uygun hale gelir ve anten aracılığıyla havaya gönderilir.
Alıcı Tarafta İşlem
Veri baz istasyonuna ulaştığında bu kez ters işlem başlar:
- Antenden alınan sinyal çözülür (demodülasyon).
- Scrambling kod çözülerek hücreye ait sinyal ayrıştırılır.
- Kullanıcıya ait spreading kodu çözülür, diğer kullanıcıların sinyali ayrılır.
- Interleaving işlemi geri alınır, veri sıralanır.
- Hata düzeltme kodlarıyla varsa bozulmuş bölümler düzeltilir.
Genel İşlem Tablosu
| Aşama | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1 | Dijitalleştirme | Ses ya da veri dijital forma çevrilir. |
| 2 | Kanal Kodlama | Hata düzeltme kodları eklenir. |
| 3 | Interleaving | Veri sırası karıştırılarak kayıp etkisi azaltılır. |
| 4 | Spreading | Kullanıcıya özel kodla yayılır. |
| 5 | Scrambling | Hücreye özel kodla karıştırılır. |
| 6 | Modülasyon | Fiziksel taşıyıcıya bindirilir. |
| 7 | Alım & Ters İşlem | Gelen sinyal çözümlenerek veri elde edilir. |
Burada anlattığım her adım, WCDMA sisteminin net şekilde anlaşılmasını sağlar. Özellikle spreading ve scrambling gibi konular, daha önce PN kodlarında değindiğimiz mekanizmalarla yakından bağlantılı. Eğer spreading konusunu net kavrarsan, scrambling mantığını da hemen oturtursun. Yarın da bu sinyallerin BTS üzerinden nasıl yönlendirildiğine dair bir örnekle devam ederiz, çünkü orada sinyal yolculuğu tamamlanıyor.