Antennetypen en antennekarakteristieken

Antennetypes en Antennekarakteristieken in Telecommunicatie

Antennes vormen een essentieel onderdeel van draadloze communicatie. Ze zetten elektrische signalen om in elektromagnetische golven en omgekeerd. Afhankelijk van hun ontwerp, eigenschappen en toepassingen zijn er verschillende soorten antennes, elk met specifieke karakteristieken die hun prestaties bepalen in uiteenlopende situaties.

Bij het kiezen van een antenne voor een communicatiesysteem, zoals GSM, LTE, Wi-Fi of satellietcommunicatie, zijn zowel het type als de karakteristieken van groot belang. Hieronder worden de meest voorkomende typen antennes en hun technische kenmerken uitgebreid besproken.

Belangrijkste antennetypes

In de wereld van RF-techniek en mobiele communicatie zijn dit enkele veelgebruikte antennetypes:

  • Dipoolantenne: Een van de oudste en meest gebruikte vormen. Bestaat uit twee geleidende elementen met een lengte van ongeveer een halve golflengte.
  • Monopoolantenne: Wordt boven een reflecterend oppervlak (grondvlak) geplaatst. Veel gebruikt in voertuigen en mobiele apparaten.
  • Yagi-Uda antenne: Richtingsgevoelige antenne met meerdere elementen (straler, reflector, director). Wordt vaak gebruikt in televisieontvangst en specifieke draadloze toepassingen.
  • Patchantenne: Ook wel microstrip-antenne. Compact en plat ontwerp, vaak geïntegreerd in mobiele telefoons, GPS of WLAN-modules.
  • Helixantenne: Spiraalvormige structuur, gebruikt voor satellietcommunicatie en toepassingen waar circulaire polarisatie vereist is.
  • Parabolische reflector: Gebruikt in radarsystemen en satellietschotels. Heeft een hoge richtingsgevoeligheid en versterking.
  • Log-periodieke antenne: Een breedbandige antenne met verschillende lengtes van elementen, ideaal voor frequentiespectrumtoepassingen.

Fundamentele antennekarakteristieken

Elke antenne wordt beoordeeld op basis van bepaalde meetbare eigenschappen. Deze karakteristieken bepalen het gedrag van de antenne in een systeem:

Karakteristiek Beschrijving
Versterking (Gain) Meet hoe goed een antenne elektromagnetische energie in een bepaalde richting uitzendt of ontvangt, vergeleken met een referentie.
Richtingspatroon Geeft de ruimtelijke verdeling van uitgestraalde energie weer. Kan omnidirectioneel (rondstralend) of directioneel zijn.
Bandbreedte Het frequentiebereik waarin de antenne efficiënt functioneert. Bepalend voor multi-band toepassingen.
Polarisatie De oriëntatie van het elektrische veld van het signaal. Lineair, circulair of ellipsvormig mogelijk.
VSWR (Voltage Standing Wave Ratio) Toont de mate van aanpassing tussen antenne en transmissielijn. Een lage VSWR betekent minder reflectie en dus betere efficiëntie.
Stralingsweerstand Het deel van de impedantie dat verantwoordelijk is voor effectieve straling van energie in de ruimte.

Toepassingsgebieden per type antenne

De keuze voor een type antenne is vaak afhankelijk van de toepassing:

  • Mobiele communicatie (GSM, LTE): vaak dipool, monopool of patchantennes
  • Wi-Fi: omnidirectionele en sectorantennes
  • Satellietcommunicatie: parabolische reflectoren, helixantennes
  • Radar en militair gebruik: phased-array antennes
  • Auto’s of IoT-apparaten: compacte geïntegreerde antennes zoals microstrip

In LTE-netwerken wordt vaak gebruik gemaakt van MIMO-antennesystemen (Multiple Input Multiple Output), waarbij meerdere antennes gelijktijdig worden gebruikt om datasnelheden te verhogen en signaalstabiliteit te verbeteren.

Een cruciale eigenschap van antennes in moderne netwerken is de mogelijkheid tot elektronisch beamforming. Hiermee kan de stralingsrichting dynamisch worden aangepast aan het gedrag van de gebruiker en omgevingsfactoren. Dit speelt een grote rol in 5G en geavanceerde LTE-toepassingen.

Gerelateerde onderwerpen en hun uitleg

Wat is antenne-tilt? Antenne-tilting is het aanpassen van de hoek waaronder een antenne uitzendt, om dekkingsgebied te optimaliseren. Kan mechanisch of elektronisch worden uitgevoerd.

Wat is antenne-isolatie? Het vermogen van een antenne om interferentie van naburige antennes te vermijden. Van belang in sectorisatie of in DAS-systemen (Distributed Antenna Systems).

Wat betekent omnidirectioneel? Een antenne die signalen in alle richtingen rond de verticale as uitzendt. Geschikt voor algemene dekking in stedelijke of binnenhuisomgevingen.

Waarom zijn directional antennes belangrijk? Ze concentreren het signaal in één richting, wat de dekking vergroot en interferentie vermindert. Nuttig voor point-to-point verbindingen of basisstations.

Een diepgaand begrip van antennetypes en hun karakteristieken is essentieel voor ingenieurs, technici en netwerkplanners. De juiste antennekeuze draagt direct bij aan een hogere efficiëntie, betere signaalkwaliteit en optimale dekking in draadloze systemen.