WCDMA Interleaving Nedir?
Bugün sana WCDMA içinde neden enterleaving (karıştırma) yapıldığını ve nasıl çalıştığını anlatıyorum. Eğer daha önce kanal kodlama kavramını anladıysan, şimdi sırada bu kodlamanın hata dayanıklılığını nasıl artırdığını görmen gerekiyor. Çünkü sadece kodlamak yetmez, bu kodları etkili şekilde yaymak ve karıştırmak gerekir ki hata olduğunda sinyal bozulmasın.
WCDMA’da interleaving, veriyi belli bir düzene göre karıştırarak gönderme işlemidir. Bu karıştırma, gelen bit dizisini satır satır yazıp sütun sütun okuma mantığıyla yapılır. Böylece veride oluşabilecek ardışık hatalar, farklı yerlere dağılmış olur ve hata düzeltme sistemleri bu hataları daha kolay yakalayabilir.
Neden Interleaving Kullanılır?
- Hataların yayılmasını sağlar, böylece aynı anda birçok bit bozulmaz.
- FEC (Forward Error Correction) mekanizmasının daha iyi çalışmasını destekler.
- Farklı kullanıcıların verisi daha kararlı iletilir, bağlantı kalitesi artar.
Mesela şunu hayal et — yazılı bir metin düşün, ve bu metnin içinde birkaç kelime silinmiş. Eğer bu kelimeler yan yana silinmişse anlamı tamamen kaybolur. Ama kelimeler farklı yerlere dağılmışsa, cümleyi tahmin edebilirsin. İşte interleaving bunu yapıyor. Hataları dağıtarak anlamı kurtarıyor.
WCDMA’da Interleaving Aşamaları
| Aşama | Açıklama |
|---|---|
| 1. Kanal Kodlaması | Veri önce hata düzeltme kodlarıyla kodlanır (örneğin Turbo Kod). |
| 2. Interleaving | Kodlanmış veriler belirli bir desenle karıştırılır. |
| 3. Yayılma | Veri PN veya ortogonal kodlarla yayılır ve iletilir. |
WCDMA’da interleaving hem zaman hem de frekans alanında yapılır. Bu da demek oluyor ki, sinyal sadece belli bir anda değil, farklı zamanlarda da karıştırılıyor. Böylece çoklu yol bozulmaları (multi-path fading) gibi sorunlara karşı daha dayanıklı hale geliyor. Hatırlarsan daha önce CDMA içinde fading etkilerini ve bunun karşılanması için RAKE alıcının nasıl çalıştığını anlatmıştım. Bu interleaving işlemi de orada anlattığımız sistemle uyumlu çalışıyor.
Sonuçta bu yöntem sayesinde sinyal yolda hasar görse bile, senin aldığın veri anlamlı kalıyor. Hatalar yayılıyor ama veri bozulmadan kurtuluyor. Yarın sana bu sistemin turbo kodlama ile nasıl entegre çalıştığını göstereceğim, çünkü interleaving mantığını anladıysan, oraya geçiş çok daha net olacak.