VPLS (Virtual Private LAN Service) ve MPLS (Multiprotocol Label Switching), kurumsal ağlarda kullanılan iki farklı teknolojidir. Her ikisi de uzak konumlar arasında güvenli ve verimli bağlantılar kurmak amacıyla geliştirilmiştir. Ancak, uygulama yöntemleri, kullanım alanları ve mimarileri bakımından önemli farklılıklar taşır.
Temel Farklar
Mimari Yapı
MPLS, verileri yönlendirmek için etiket tabanlı bir anahtarlama sistemi kullanır. Bu etiketler, veri paketlerinin ağ üzerinden en kısa ve en verimli yoldan iletilmesini sağlar. MPLS, L2 (katman 2) ve L3 (katman 3) seviyelerinde çalışabilir.
VPLS ise MPLS ağı üzerinde çalışan bir sanal LAN hizmetidir. Birden fazla şube ya da lokasyonu sanki aynı LAN ağı içerisindeymiş gibi birbirine bağlar. Yani VPLS, katman 2 (L2) tabanlı bir hizmettir.
Ağ Tipi ve İletim
MPLS, çok yönlü iletim destekler ve hem L3 VPN (katman 3 sanal özel ağ) hem de L2 VPN gibi birçok uygulamada kullanılabilir. Rotalama işlemi, IP adreslerine göre etiketlenmiş paketlerle yapılır.
VPLS ise daha çok “any-to-any” (her yerden her yere) bağlantı modeli sunar. Şubeler arası doğrudan iletişim sağlar ve MAC adresleri üzerinden yönlendirme yapar. Bu da VPLS’in bir tür Ethernet üzerinden geniş alan ağı (WAN) çözümü sunduğu anlamına gelir.
Yönetim ve Yönlendirme
MPLS, yönlendirme (routing) gerektirir ve ağ yöneticileri IP tabanlı politikalarla ağı yapılandırır. Bu sayede trafik mühendisliği yapılabilir ve QoS (Hizmet Kalitesi) kuralları uygulanabilir.
VPLS, yönlendirme yapmaz; bunun yerine köprüleme (bridging) mantığıyla çalışır. Tüm ağ trafiği Ethernet çerçeveleri olarak iletilir. Bu durum, bazı uygulamalarda daha fazla gecikmeye neden olabilir.
Kapsam ve Esneklik
MPLS, büyük kurumsal ağlar için daha uygundur çünkü farklı hizmet sınıfları tanımlanabilir, trafiğe öncelik verilebilir ve taşıyıcı bağımsızdır. Ayrıca geniş çapta yedeklilik ve trafik mühendisliği avantajı sunar.
VPLS ise özellikle Ethernet tabanlı hizmete ihtiyaç duyan işletmeler için idealdir. Ancak, büyüdükçe ölçeklenebilirlik konusunda bazı sınırlamalar ortaya çıkabilir. Çünkü MAC adresi tabanlı yönlendirme, çok fazla şube olduğunda karmaşıklığı artırır.
Kullanım Senaryoları
MPLS genellikle aşağıdaki durumlarda tercih edilir:
- IP tabanlı kurumsal ağ bağlantıları
- Yüksek düzeyde QoS gerektiren uygulamalar
- Bulut tabanlı ağ erişimi
VPLS ise şu senaryolarda tercih edilir:
- Şubeler arasında Layer 2 Ethernet bağlantısı kurulması
- Geniş ölçekli LAN ortamlarının WAN üzerinden genişletilmesi
- Gerçek zamanlı veri paylaşımı ve düşük gecikme gereksinimi
Teknik Özet
| Özellik | MPLS | VPLS |
|---|---|---|
| Katman | Layer 2 & Layer 3 | Layer 2 |
| Rotalama Türü | IP tabanlı | MAC tabanlı (köprüleme) |
| İletişim Modeli | Point-to-point veya point-to-multipoint | Any-to-any |
| QoS Desteği | Yüksek | Düşük / Orta |
| Ölçeklenebilirlik | Yüksek | Sınırlı |
Sonuç olarak, MPLS ve VPLS teknolojileri farklı ihtiyaçlara hitap eder. MPLS, daha esnek, ölçeklenebilir ve karmaşık ağ ihtiyaçları için tercih edilirken, VPLS daha sade, LAN benzeri yapı isteyen kurumlar için ideal bir çözümdür.