Technologia 5G korzysta z różnych pasm częstotliwości, które zostały podzielone na kilka kategorii w zależności od zakresu fal radiowych. Wyróżniamy głównie trzy grupy częstotliwości 5G: niskie pasma (low-band), średnie pasma (mid-band) oraz wysokie pasma (high-band), znane także jako fale milimetrowe (mmWave). Każda z tych kategorii ma inne właściwości techniczne, zalety oraz ograniczenia i jest wykorzystywana do różnych celów w zależności od potrzeb operatora i środowiska użytkowania.
Podstawowe zakresy częstotliwości 5G
1. Niskie pasmo (low-band, poniżej 1 GHz)
Pasma niskie to częstotliwości poniżej 1 GHz – w 5G najczęściej stosuje się tutaj zakres 700 MHz (np. n28). Te częstotliwości mają bardzo dobrą propagację fal, co oznacza, że mogą pokrywać duże obszary geograficzne i dobrze przenikają przez ściany budynków.
- Zakresy: 600 MHz (n71), 700 MHz (n28)
- Duży zasięg, dobre pokrycie na terenach wiejskich
- Niższe prędkości transmisji (do ok. 100–300 Mb/s)
- Dobra penetracja w pomieszczeniach
2. Średnie pasmo (mid-band, 1–6 GHz)
Średnie częstotliwości to obecnie najczęściej używany zakres dla 5G – zapewniają kompromis między zasięgiem a prędkością transmisji danych. W Europie najważniejsze pasmo to 3,4–3,8 GHz (n78), które oferuje znacznie wyższe przepustowości niż 4G, przy stosunkowo dobrej pokrywalności.
- Zakresy: 1800 MHz (n3), 2100 MHz (n1), 2600 MHz (n7), 3500 MHz (n78)
- Dobre prędkości transmisji (do 1 Gb/s i więcej)
- Używane głównie w miastach i obszarach podmiejskich
- Średnia zdolność penetracji ścian
Pasmo n78 (3,5 GHz) jest kluczowym komponentem wdrażanego 5G w Polsce – operatorzy wykorzystują je do zapewnienia usług szerokopasmowych w dużych aglomeracjach.
3. Wysokie pasmo (high-band / mmWave, powyżej 24 GHz)
Fale milimetrowe to częstotliwości powyżej 24 GHz, najczęściej wykorzystywane pasma to 26 GHz (n258) oraz 28 GHz (n257). Oferują one ekstremalnie wysokie prędkości (nawet do 10 Gb/s), ale mają bardzo krótki zasięg i słabą zdolność przenikania przez przeszkody.
- Zakresy: 26 GHz (n258), 28 GHz (n257), 39 GHz (n260)
- Bardzo wysokie przepustowości i ultra-niskie opóźnienia
- Ograniczony zasięg – działa na kilkadziesiąt do kilkuset metrów
- Stosowane głównie na stadionach, lotniskach, w biurowcach
Ze względu na fizyczne ograniczenia, mmWave wymaga gęstej infrastruktury i zaawansowanych systemów antenowych typu beamforming, aby zapewnić stabilne połączenie.
Podsumowanie pasm częstotliwości w tabeli
| Zakres | Zakres częstotliwości | Typowe oznaczenia 3GPP | Główne zalety |
|---|---|---|---|
| Niskie pasmo | 600–1000 MHz | n28, n71 | Dobry zasięg, pokrycie na wsiach |
| Średnie pasmo | 1,8–3,8 GHz | n1, n3, n7, n78 | Balans między zasięgiem a prędkością |
| Wysokie pasmo (mmWave) | 24–40 GHz | n257, n258, n260 | Bardzo szybkie transmisje, niskie opóźnienia |
Standardy 5G zostały opracowane przez 3GPP i są określane jako pasmowe oznaczenia NR – każde pasmo posiada swój numer identyfikacyjny (np. n78 dla 3,5 GHz). Urządzenia wspierające 5G muszą mieć wbudowaną obsługę odpowiednich pasm, dlatego różne modele telefonów i modemów mogą działać lepiej lub gorzej w zależności od regionu.
W Polsce do najczęściej używanych standardów 5G należą:
- n78 – pasmo 3,5 GHz (używane przez Plus, Orange, T-Mobile)
- n1 – pasmo 2100 MHz (używane jako 5G NSA)
- n28 – pasmo 700 MHz (docelowo dla pokrycia ogólnokrajowego)
W przyszłości planowane jest także wdrożenie pasma 26 GHz dla usług specjalistycznych i przemysłowych. To pasmo wymaga jednak dużych inwestycji w infrastrukturę i specjalne pozwolenia od UKE.
Wybór odpowiedniego pasma i jego konfiguracja ma kluczowe znaczenie dla jakości sieci 5G. Operatorzy muszą balansować między pokryciem a pojemnością sieci, co oznacza, że różne pasma będą współistnieć i uzupełniać się w ramach jednego systemu 5G.