Protokół TFTP (Trivial File Transfer Protocol) służy do przesyłania plików pomiędzy urządzeniami klienckimi i serwerowymi za pośrednictwem sieci, zazwyczaj przy użyciu protokołu UDP (User Datagram Protocol). Jest przeznaczony do prostych, lekkich transferów plików i brakuje mu zaawansowanych funkcji i mechanizmów bezpieczeństwa FTP (File Transfer Protocol). Protokół TFTP działa przy minimalnym obciążeniu, dzięki czemu nadaje się do przesyłania plików rozruchowych, aktualizacji oprogramowania sprzętowego i plików konfiguracyjnych w środowiskach, w których szybkość i prostota mają pierwszeństwo przed zaawansowanymi funkcjami, takimi jak uwierzytelnianie i usuwanie błędów.
Protokół TFTP jest powszechnie używany w scenariuszach wymagających szybkiego i wydajnego przesyłania plików, takich jak uruchamianie sieciowe bezdyskowych stacji roboczych, aktualizacja oprogramowania sprzętowego na urządzeniach sieciowych (np. routerach, przełącznikach) i przesyłanie plików konfiguracyjnych do urządzeń sieciowych podczas wstępnej konfiguracji lub rozwiązywania problemów. Prostota i niewielki narzut protokołu TFTP sprawiają, że nadaje się on do tych konkretnych przypadków użycia, w których wystarczający jest podstawowy mechanizm przesyłania plików, a nacisk kładziony jest na szybkie wdrażanie i dostępność niezbędnych plików na urządzeniach sieciowych.
FTP (File Transfer Protocol) służy do przesyłania plików pomiędzy systemami klienckimi i serwerowymi za pośrednictwem sieci TCP/IP. Obsługuje bardziej zaawansowane funkcje w porównaniu do TFTP, w tym uwierzytelnianie użytkowników, wyświetlanie katalogów, uprawnienia do plików i mechanizmy odzyskiwania po błędach. FTP działa na porcie TCP 21 do komunikacji poleceń i porcie 20 do transmisji danych, zapewniając kompleksowe rozwiązanie do przesyłania plików odpowiednie do bezpiecznego i wydajnego zarządzania plikami i wymiany między komputerami i serwerami.
Protokół TFTP jest zwykle używany w sytuacjach, gdy wystarczający jest lekki i prosty mechanizm przesyłania plików, a priorytetem jest szybkie wdrożenie i dostępność niezbędnych plików w sieci. Typowe scenariusze korzystania z protokołu TFTP obejmują uruchamianie sieciowe bezdyskowych stacji roboczych, przesyłanie aktualizacji oprogramowania sprzętowego do urządzeń sieciowych (np. routerów, przełączników) i dystrybucję plików konfiguracyjnych podczas wstępnej konfiguracji lub rozwiązywania problemów z infrastrukturą sieciową. Minimalistyczna konstrukcja protokołu TFTP i działanie oparte na UDP sprawiają, że nadaje się on do tych konkretnych zastosowań, w których szybkość i prostota mają kluczowe znaczenie, pomimo braku zaawansowanych funkcji i mechanizmów bezpieczeństwa dostępnych w protokołach takich jak FTP.