Co to jest EVDO w komunikacji mobilnej?
EVDO (skrót od angielskiego: Evolution-Data Optimized lub Evolution-Data Only) to technologia przesyłu danych w sieciach komórkowych oparta na standardzie CDMA2000. Została zaprojektowana specjalnie z myślą o szybkim przesyłaniu danych, niezależnie od usług głosowych. Oznacza to, że EVDO skupia się wyłącznie na dostarczaniu szerokopasmowego dostępu do Internetu użytkownikom mobilnym. Technologia ta była szeroko stosowana w Ameryce Północnej, Azji i niektórych regionach Europy przed upowszechnieniem się technologii LTE.
EVDO stanowi rozszerzenie dla standardów CDMA2000 1x, oferując znacznie wyższe prędkości transmisji danych, przy zachowaniu kompatybilności z istniejącą infrastrukturą CDMA. Dzięki temu operatorzy mogli wdrażać usługi danych bez konieczności gruntownej przebudowy sieci.
Główne cechy i funkcje EVDO
- EVDO działa w systemie pakietowym, co oznacza, że dane są dzielone na pakiety przed ich transmisją – podobnie jak w technologii IP.
- Obsługuje asymetryczne połączenie danych – większą prędkość pobierania niż wysyłania, co odpowiada rzeczywistym potrzebom większości użytkowników.
- Wykorzystuje dynamiczne przydzielanie zasobów radiowych – stacja bazowa decyduje, który użytkownik otrzyma dostęp do kanału w danym momencie, w zależności od jakości sygnału i priorytetów.
- Stosuje modulację QPSK i 8-PSK oraz zaawansowane techniki kodowania korekcyjnego w celu zwiększenia efektywności spektrum i poprawy niezawodności transmisji.
Technologia EVDO wprowadzana była w kilku wersjach:
| Wersja | Nazwa techniczna | Maksymalna prędkość pobierania | Maksymalna prędkość wysyłania |
|---|---|---|---|
| Rev. 0 | CDMA2000 1xEV-DO Rel. 0 | 2.4 Mbps | 153 kbps |
| Rev. A | CDMA2000 1xEV-DO Revision A | 3.1 Mbps | 1.8 Mbps |
| Rev. B | CDMA2000 1xEV-DO Revision B | 14.7 Mbps (przy 3 nośnych) | 5.4 Mbps |
Dlaczego EVDO było przełomowe?
W momencie swojego debiutu EVDO umożliwiło po raz pierwszy dostęp do szerokopasmowego Internetu mobilnego z prędkościami porównywalnymi do ówczesnych połączeń ADSL. Użytkownicy mogli komfortowo przeglądać strony internetowe, oglądać multimedia, pobierać pliki oraz korzystać z usług online poza domem i biurem, co przyczyniło się do popularyzacji mobilnych komputerów, smartfonów i modemów USB.
Czy EVDO obsługuje połączenia głosowe?
Technologia EVDO nie została zaprojektowana do transmisji głosu. W praktyce oznacza to, że w telefonach komórkowych opartych na CDMA2000 usługi głosowe obsługuje warstwa CDMA2000 1x, natomiast EVDO działa równolegle, dostarczając wyłącznie dane. Dzięki temu użytkownik mógł jednocześnie prowadzić rozmowę telefoniczną i korzystać z Internetu – co nie było możliwe w starszych technologiach GSM bez dodatkowych funkcji.
Jakie były ograniczenia EVDO?
- Brak pełnej integracji głosu i danych, w przeciwieństwie do technologii LTE.
- Niższa pojemność sieci w porównaniu do nowszych technologii, co skutkowało obniżeniem prędkości w godzinach szczytu.
- Technologia ograniczona do operatorów korzystających z infrastruktury CDMA – co utrudniało jej globalne rozpowszechnienie.
Czy EVDO jest nadal używane?
W wielu krajach EVDO zostało już wycofane lub mocno ograniczone na rzecz bardziej wydajnych technologii takich jak LTE i 5G. Jednak w niektórych regionach o słabej infrastrukturze przewodowej EVDO nadal może być stosowane jako rozwiązanie tymczasowe lub zapasowe. Niektóre urządzenia, szczególnie w sektorze przemysłowym lub wojskowym, nadal wspierają EVDO ze względu na jego stabilność i szeroki zasięg w obszarach wiejskich.
EVDO odegrało kluczową rolę w przejściu od ery telefonów komórkowych skupionych wyłącznie na połączeniach głosowych do urządzeń zorientowanych na dane. Umożliwiło rozwój mobilnych aplikacji, streamingu, oraz pracy zdalnej z dowolnego miejsca. Dzięki tej technologii rozpoczął się proces, który dziś kontynuują LTE i 5G.